Het Nederlandse verzet kende veel helden, maar slechts een aantal van hen kreeg na de bevrijding erkenning.  Kort na de Tweede Wereldoorlog ontstond het prototype van de Nederlandse verzetsheld: een blanke, grote, stoere en christelijke man.  De ‘soldaat van Oranje’. Maar in de geschiedenis van de bezettingstijd blijkt dat tal van vrouwen, homo’s (m/v), communisten, kunstenaars, anarchisten etc. ook een belangrijk aandeel hadden in het verzet, maar hun namen ontbreken vaak in de boeken of herdenkingen. Waarom zijn de sporen van zoveel verzetshelden- en heldinnen verloren gegaan? En wie waren deze vergeten helden? Speciaal voor de herdenking van 4 mei vertelt historica Froukje Pitstra tijdens dit college over deze vergeten helden en heldinnen uit het Nederlandse verzet.

Het beeld van het prototype van de Nederlandse verzetsheld is een beeld dat past bij de naoorlogse jaren. Hierbij lag de nadruk op het herstel van de oude morele orde. Daarbij hoorde ook een terugkeer naar de oorspronkelijke rolverdeling voor mannen en vrouwen, ook al waren andere rolverdelingen zichtbaar geworden in bezettingstijd. Het verzets-heldendom werd een eendimensionale weergave van “het goede” en wat daaronder werd verstaan in onze maatschappij. De consequentie daarvan was dat mensen die niet aan dat beeld voldeden, ongeacht de grootsheid van hun verzetsdaden, werden uitgesloten van de heldenstatus.

In dit college gaat Vrije Academie docent Froukje Pitstra aan de hand van traditionele verzetshelden en alternatieve en onbekendere helden in op de vraag waarom de sporen van zoveel verzetshelden- en heldinnen werden gewist uit ons collectieve, nationale geheugen. Zo komen helden als Erik Hazelhoff Roelfzema, Gerrit Jan van der Veen en Hanny Schaft aan bod, alsook  de onbekendere helden, zoals: Frieda Belinfante, Jacoba van Tongeren, Willem Arondeus,  Leen Reef en Chris Lebeau.